Legenda o ostrvu Gospa od Škrpjela jedna je od najpoznatijih i najljepših priča Boke Kotorske.
Prema predanju, 22. jula 1452. godine, dvojica braće, mornari iz Perasta, pronašli su ikonu Bogorodice sa Hristom na maloj stijeni (škrpjel) u moru. Smatrajući ovo božjim znamenjem, odlučili su da na tom mjestu sagrade crkvu. U znak zahvalnosti svake godine nakon toga, Peraštani su bacali kamenje i potopljene brodove natovarene kamenjem oko te stijene kako bi stvorili ostrvo.
Ovaj običaj, poznat kao **fašinada**, održava se i danas svake godine 22. jula. Tokom ceremonije, lokalni ribari i mještani Perasta isplovljavaju na svojim brodovima i bacaju kamenje u more oko ostrva, simbolično ga održavajući i proširujući. Tako je vremenom, zahvaljujući generacijama predanih ljudi, mala stijena postala ostrvo dovoljno veliko da na njemu bude sagrađena crkva.
Na ostrvu se nalazi prelijepa katolička crkva posvećena Gospi od Škrpjela, koja je prvobitno izgrađena 1630. godine, a kasnije proširena i renovirana. Unutrašnjost crkve je bogato ukrašena brojnim freskama i ikonama, kao i izuzetnom zbirkom darova koje su mornari ostavljali u znak zahvalnosti za spašene živote i uspješne plovidbe. Najpoznatiji eksponat je čipkasti vez napravljen od strane lokalne žene koja je, prema legendi, koristila sopstvenu kosu dok je čekala svog voljenog da se vrati sa mora.
Legenda o ostrvu je priča o snazi zajednice, upornosti i vjeri u čuda. Ostrvo i crkva su ne samo religiozni, već i kulturni i istorijski spomenici koji privlače brojne turiste, hodočasnike i ljubitelje istorije i umjetnosti iz cijelog svijeta.
